• محوطه و محدوده كار ميبايد ، با تجهيزات اعلام و اطفاء حريق به تعداد كافي پوشش داده شود. انتخاب نوع خاموش كنندهها براساس الزامات و قوانين مربوطه خواهد بود.
• شماي كلي و محدوده كار كه نشان دهنده موقعيت و ترتيب قرار گرفتن تجهيزات خاموش كننده آتش ميباشد ميبايددر مناطق عمومي نصب شده باشد تا كليه كاركنان به آن دسترسي داشته باشند.
• جدول تنوع خاموش كنندهها در تطابق با كلاس يا نوع موادي كه ميتوانند منشاء بروز آتش سوزي باشند بايستي در مناطق عمومي و در ديد كليه كاركنان باشد.
• همه پرسنل ميبايد آموزش كافي راجع به چگونگي كار با خاموشكنندهها را ديده باشند.
• كليه تجهيزات خاموشكننده آتش ميبايد بطور دوره اي و با هماهنگي مدیر HSE مورد بازرسي قرار گيرند و همه وسائل خاموش كننده آتش بايستي داراي برچسب نشاندهنده تاريخ آخرين بازرسي براساس قوانين محلي يا ملي و مدت اعتبار و نوع خاموش كننده باشند.
• به منظور جلوگيري از اتلاف وقت نيروهاي امداد رسان ( آتش نشاني و اورژانس) در موقع بروز حوادث سعي شود جاده ها و مسيرهاي تردد خودروهاي امدادرسان تحت هيچ شرايطي مسدود نگردد
• تمرينات اطفاء حريق بايستي در فواصل منظمي با مشاركت كارگران و عناصر اصلي كه وظيفه همياري با مركز آتش نشاني محل كار را عهده دار هستند بعمل آيد.
• كليه افراد در زمينه انجام اقدامات اوليه در راستاي كنترل آتش و اطفاء حريق مسئول ميباشند و در هيچ شرايطي اين امر نميتواند موجب تأخير در مداخله مركز آتشنشاني محليشده و يا لزوم مداخله مركز را منتفي نمايد .
• در مواقع بروز آتش سوزي كليه پرسنل ميبايد بوسيله تلفن و يا هر وسيله در دسترس مركز كنترل اضطراري را با خبر سازند.
• اقدامات اوليه ذيل در هنگام بروز آتش سوزي بايستي بلافاصله بمرحله اجرا گذاشته شود:
• دخالت در امر اطفاء حريق با كليه تجهيزات اطفائیه قابل دسترسي (شيلنگ آتش نشاني كپسولهاي اطفاء حریق و …)
• قطع فوري منابع قابل احتراق (پروپان، اكسيژن، هواي فشرده و …)
• قطع فوري برق تغذيهكننده محدوده وقوع آتشسوزي و مناطق مجاور آن.
• دور نمودن كليه موادي كه ميتوانند به گسترش حريق كمك نمايند از محدوده آتش سوزي .
• منتقل نمودن كليه تجهيزات و مواد خاموش كننده و استفاده از كليه وسائل قابل دستيابي و همچنين جابجا نمودن پرسنل آموزش ديده به محوطه آتش سوزي در كارگاه.
• اقدامات ثانويه ذيلدر هنگام بروزآتشسوزي بايستي بمرحله اجرا گذاشته شود:
• تجهيز و بكارگيري آمبولانسها براي جابجائي پرسنل آسيب ديده
• آگاه نمودن نزديكترين بيمارستان
• اطلاع رساني جهت نقل و انتقال اضطراري
• اعلام به پرسنل تعميراتي به جهت در نظر گرفتن تمهيدات مورد لزوم به منظور تامين روشنايي اضطراري و … در مواقع نياز.
• انجام كليه كارهاي برقي و مكانيكي مورد لزوم در جهت كمك به امر اطفاء حريق.
پس از اطفاء حريق پرسنل واحد مربوطه با هماهنگي و نظارت سرپرست منطقه نسبت به پاکسازي محيط اقدام نموده و کليه ضايعات بصورت ايمن جمع آوري شده و به محل نگهداري ضايعات انتقال داده شود .
• گزارش دهي : فرمانده عمليات به همراه سرپرست منطقه بلافاصله پس از اطفاء حريق گزارشي از حادثه تهيه نموده و به نماينده مديريت ارائه دهد ، ضمنا چگونگي کيفيت انجام عمليات طي گزارشي به کميته IMS نيز منعکس گردد .
بازديد از خاموش کننده هاي آتش :
الف- مدیر HSE ، کپسولهاي اطفاء حريق و جعبه هاي آتش نشاني را هر شش ماه يکبار بازرسي کرده و نتايج در چک لیست بازديد کپسولهاي اطفاء حریق و سیستمهای اعلان حریق ثبت مي گردد.
ب- کپسولهاي آتش نشاني بصورت سالانه توسط پيمانکار شارژ ميگردد.
ج- تست هيدرواستاتيک کپسول خاموش کننده توسط پيمانکار انجام مي شود.
د- ارتفاع کپسولهای اطفاء حریق از کف زمین باید 140 تا 160 سانتیمتر باشد.
یادآوری :
- استفاده از هر نوع خاموش کننده اي براي هر نوع حريقي مجاز نميباشد و بايستي ضمن آگاهي از انواع حريقهاي احتمالي نسبت به تدارک خاموش کنندهاي مناسب اقدام نمود .
- شلنگهاي آتش نشاني را بايد هر دفعه پس از استفاده ، کاملاً از آب خالي نمود .
- استعمال دخانيات ، روشن کردن و همراه داشتن کبريت ، فندک و هر گونه مولد شعله يا جرقه بايستي در کليه نقاطي که در آنها مواد قابل احتراق و انفجار نگهداري و يا بکاربرده ميشود ممنوع باشد .
- ضايعات قابل اشتعال بايستي سريعاً به خارج از سازمان حمل شوند و نبايد در سطح شرکت متراکم گردند ضمناً در هر محل يا هر مسير در ظروف دردار فلزي نگهداري شوند .
- کليه پرسنل بايستي توجه نمايند که آسانترين و سريعترين راه خاموش کردن حريق مايعات قابل اشتعال خفه کردن حريق ميباشد ( حذف اکسيژن ) بنابراين بايستي در محلهائي که خطر اين نوع حريق وجود دارد خاموش کننده هاي مربوط به حذف اکسيژن و خفه کننده موجود باشد .
- با توجه به اينکه بهترين و سريعترين روش اطفاء حريق هاي گروه A حذف گرما ميباشد بنابراين بايستي در محلهائي که پيش بيني اين نوع حـــــريق وجود دارد خامـــوش کننده مناسب در دسترس باشد .
بر طرف نمودن آثار سوء زيست محيطي : پس از انجام عمليات حريق مسئول HSE کارگاه نسبت به بر طرف نمودن آثار سوء زيست محيطي باقيمانده اقدام مينمايد .
پس از بازگشت نيروي اعزامي کليه وسائل اطفاء حريق ميبايـست مورد بازديد کلي قرار گرفته و نسبت به شارژ ، تعويض و تعمير اقدام شود .
گزارش آتش سوزي : پس از اتمام عمليات ، مسئول ایمنی و بهداشت نسبت به برگزاري جلسه و تهيه گزارش حادثه اقدام مينمايد .
مانور حريق :
در کارگاهها بايستي مانور آتش نشاني حداقل هر 6 ماه يکبار انجام پذيرد . مسئوليت اجراي اين مانور با سرپرستان ايمني و يا در صورت وجود با گروه آتش نشاني است نتايج حاصل از مانور در کميته مقابله با حريق کارگاه بررسي و مسئول ايمني نسبت به تهيه گزارش مانور و بررسي و تجريه و تحليل مانور اقدام مينمايد .
در انتخاب محل نصب خاموش کننده ها توجه به نکات ذيل الزامي است :
- توزيع به شکل يکنواخت انجام پذيرد .
- مسيري راحت و نسبتاً خالي از وسايل دست و پاگير و مزاحم پديد آورد .
- حتي المکان مسير دستيابي کوتاه باشد ( حداکثر مسير دستيابي بايد 20 متر باشد ) .
- محل خاموش کننده ها در نزديکي ورودي و خروجي باشد .
- به راحتي قابل دسترسي باشد .
- محل نصب فاير باکس ها بايد در فاصله 30 تا150 سانتي متري از سطح زمين باشد و در هيچ حالتي نبايد فاصله کف خاموش کننده از سطح زمين کمتر 10 سانتي متر باشد .
- در صورتي که فاير باکس درون ديوار نصب ميشود بهترين ارتفاع آن 70 سانتي متر از سطح زمين است .
- جعبه هاي آتش نشاني بايد در محل هاي باز و قابل ديد نصب شوند . بهترين محل راه پله ها ، پا گرد ها ، درهاي ورودي ، دالانها و غيره است
- هر فاير باکس بايد شعاع 20 متر را پوشش دهد .
- براي هر ساختمان و يا هر سوله در کارگاه و يا دفاتر بايستي به تعداد مناسب در خروج اضطراري تعبيه گردد .
- عرض خروجي ها نبايد کمتر از 90 سانتيمتر باشد .
- درهاي خروج اضطراري بايد رو به بيرون باز شده و کشوئي ، کرکره اي و باز شونده به داخل نباشد .
- پله هاي چوبي ، مارپيچ ، آسانسور و نردبان نبايد به عنوان در خروج اضطراري تلقي شوند .
- اطراف محلهاي درهاي خروجي اضطراري بايستي همواره تميز و کاملاً روشن باشد .
- بازرسي ظاهر فيزيکي درها ، لولاها، قفلها و روغنکاري آنها بايستي مرتباً انجام گيرد .
- کليه کپسول هاي اطفاء حريق ميبايست داراي شماره بوده و طي فرم نگهداري تجهيزات اطفاء حريق تحت کنترل ميباشد .
- در کليه کارگاهها ميبايست محل نگهداري وسايل اطفاء حريق ، محل نگهداري مواد شيميائي و خطرناک ، کپسول گاز بر روي نقشه کارگاه مشخص و در اختيار افراد کميته مقابله با حريق قرار داده شود .
- جهت حصول اطمينان از پيشگيري از ايجاد حريق مسئول ايمني کارگاه به طور ماهيانه اقدام به کنترل و پر نمودن فرم كنترل تجهيزات اطفاء حريق مي نمايد.
«پیروز بویر»